1000 sposobów na ocieplenie budynku

1000 sposobów na ocieplenie budynku

W co warto inwestować w pierwszej kolejności, by podnieść komfort cieplny naszego domu? Co przyniesie szybki zwrot poniesionych wydatków?
 
W Polsce są domy, gdzie zużycie energii wynosi nawet 400 kWh/m2 na rok! Tymczasem w Europie Zachodniej budynki o przyzwoitym standardzie potrzebują mniej niż 100 kWh/m kw2 za rok. A normy dla domów wielorodzinnych i jednorodzinnych budowanych współcześnie jeszcze bardziej podnoszą poprzeczkę - 50kWh/m kw. na rok! Dla każdego domu musimy dobrać indywidualnie optymalny dla niego sposób termo modernizacji. Jednak praca nad wieloma wariantami audytu pozwala na pewne uwagi ogólne:
1. Ścianami ucieka dużo ciepła i pieniądze zainwestowane w samo tylko zwiększenie ich izolacyjności szybko do nas wrócą w postaci niższych rachunków. To, ile ciepła bezpowrotnie ucieka przez ścianę, nie zależy jedynie od jej grubości, ale także od materiału, z którego ściana jest zbudowana, i konstrukcji, np. półmetrowa ściana z betonu ma taką samą izolacyjność cieplną jak mur z cegły dziurawki o grubości ok. 35 cm lub płyta izolacyjna (styropianowa, z wełny mineralnej lub wełny szklanej) o grubości 2,5 cm. A więc przez styropian przenika 20 razy mniej ciepła niż przez beton. Gdyby ścianę z cegły o grubości 35 cm ocieplić 10-cm warstwą styropianu, to ilość ciepła przez nią uciekająca zmniejszyłaby się o 3/4, a więc w uproszczeniu można powiedzieć, że rachunek za energię traconą poprzez ściany zmniejszyłby się czterokrotnie. Właśnie dlatego warto ocieplić stare ściany. Dodatkowa warstwa materiału izolacyjnego to jakby pogrubienie muru o kilkadziesiąt centymetrów. Szacuje się, że odpowiednio ocieplony dom to oszczędność ponad 40 proc. kosztów związanych z ogrzewaniem. Ponieważ sezon grzewczy trwa u nas ok. siedmiu miesięcy, są to sumy nie do pogardzenia. Ponadto odpowiednio zaizolowany mur zatrzymuje ciepło, gdy ogrzewamy dom, a oddaje je, gdy grzejniki są wyłączone. Dzięki temu w pomieszczeniach utrzymuje się bardziej stabilna temperatura, co jest ważnym elementem mikroklimatu domu czy mieszkania.
2. Opłaca się modernizować instalację c.o., w niej bowiem tkwią, jeśli nie największe, to najszybciej przynoszące korzyści możliwości usprawnień.
3. Nawet, gdy okna są w kiepskim stanie, ich wymiana rzadko kiedy jest opłacalna. Po prostu zbyt wysokie są ceny nowej stolarki. Wymieniając okna, możemy kierować się względami użytkowymi lub estetycznymi, ale nie ekonomicznymi.
4. Wentylacja nie powinna być ani za mała, ani za duża. Niedostatek wentylacji skutkuje złym samopoczuciem i innymi dolegliwościami. Najpierw zajmiemy się zmodernizowaniem tych części domu, przez które ucieka najwięcej ciepła - czyli przegrodami zewnętrznymi. Pod tą nazwą kryją się ściany zewnętrzne budynku, strop nad ostatnią kondygnacją, stropodach, strop nad piwnicą, podłoga na gruncie, a także okna i drzwi zewnętrzne. Jak ocieplać? Czynniki brane po uwagę przy wyborze systemu ocieplenia: konstrukcja ściany (np. należy uwzględnić ciężar ocieplenia i sposób jego wykonania), przenikanie pary wodnej i gazów przez ścianę (dyfuzyjność ściany), wykonawcy prac (czy będziemy ocieplać sami - systemem gospodarczym, czy z firmą budowlaną, jakie technologie preferuje wykonawca etc.), ilość pieniędzy, które możemy przeznaczyć na wykonanie robót, sposób dotychczasowego ocieplenia.

Ściany - na mokro i sucho
Ściany mogą być ocieplane na wiele sposobów; najpopularniejsze to metoda lekka mokra i lekka sucha. Metoda lekka mokra polega na przyklejeniu do ściany warstwy ocieplającej i wykończeniu jej tynkiem. O tym, czy ocieplenie jest porządne, decyduje jakość użytych materiałów oraz ścisłe przestrzeganie reżimu technologicznego podczas robót. Prace powinni wykonywać przeszkoleni i doświadczeni robotnicy.

Uwaga!
Wszystkie systemy ociepleń powinny mieć tzw. świadectwa dopuszczenia do stosowania w budownictwie lub aprobaty techniczne wydawane przez Instytut Techniki Budowlanej. Zarówno materiały, jak i sposób ich użycia muszą być zgodne z wymogami określonymi przez te dokumenty. Istotne jest również odpowiednie przygotowanie podłoża (czyli powierzchni ściany) pod ocieplenie. Ścianę należy oczyścić ze wszystkiego, co nie jest trwale związane z podłożem, a przed klejeniem zmyć wodą - klej będzie się lepiej wiązał.
Metodą lekką mokrą ocieplamy w temperaturze nie niższej niż 5 st. C i nie wyższej niż 25 st. C. Materiałem izolującym może być wełna mineralna lub styropian. Warstwa styropianu nie może być cieńsza niż 10 cm. Detale ociepleń ścian metodą lekką mokrą Jedną z zasad prawidłowego wykończenia ścian metodą lekką mokrą jest poprawne wykonanie detali. Dzięki temu można zwiększyć trwałość elewacji, uniknąć mostków cieplnych, a także uzyskać oczekiwane efekty estetyczne. Z powodu źle wykonanych obróbek blacharskich i dylatacji, braku uszczelnienia wokół otworów, do wnętrza ściany może dostawać się woda. Fragmenty elewacji narażone na wilgoć szczególnie ulegają wówczas przyspieszonemu niszczeniu. Jeśli naturalne osuszanie budynku nie nadąża za procesem jego nawilgacania, fasada narażona będzie na rozwój pleśni i grzybów, których pozbycie się może być kłopotliwe i kosztowne.
Ocieplanie od wewnątrz
To rozwiązanie najmniej korzystne - stosujemy je tylko wtedy, gdy z powodów technicznych (np. przy elewacjach zabytkowych objętych ochroną konserwatorską) inne nie wchodzą w grę. Ocieplanie pomieszczeń od środka powoduje bowiem zaburzenie stabilności procesów związanych z wnikaniem wilgoci w przegrody i może owocować wykraplaniem wewnątrz przegrody, a co za tym idzie - rozwojem pleśni i grzybów. Ocieplenie od wewnątrz nie likwiduje ponadto tzw. mostków cieplnych, a co gorsza, stosując ten typ ocieplania zmniejszamy sobie powierzchnię pokoju. Ocieplanie od środka można polecić tylko do tych pomieszczeń, w których rzadko i niezbyt długo przebywamy (i to raczej w ciągu dnia), a potem mogą być zupełnie nie ogrzewane. Jeśli nie są one zbyt duże, stosunkowo szybko się nagrzewają. 

Uwaga!
Stosując tę metodę, trzeba pamiętać o szczelnym ułożeniu paro izolacji bezpośrednio nad warstwą ocieplenia, np. między boazerią a styropianem czy wełną mineralną. Z drewna. Gdy dom z drewna ma konstrukcję szkieletową, szkielet wypełniony jest izolacją termiczną i obłożony zewnętrzną warstwą osłonową. Ocieplając taki dom, można zdjąć warstwę osłonową i wymienić stary materiał izolacyjny na nowy, lepszy. Można też po usunięciu warstwy osłonowej pokusić się o pogrubienie szkieletu poprzez nabicie dodatkowych listew, a potem dołożyć dodatkową warstwę izolacji. Uwaga! Trzeba spytać specjalisty, czy taka operacja nie zagrozi bezpieczeństwu budynku. Trzeba też pamiętać o specyfice ścian zbudowanych w tej technologii. Chodzi tu przede wszystkim o zapewnienie ścianie szczelności oraz odporności na migrację z wnętrza pomieszczenia (paro izolacja). Gdy ściana jest zrobiona z dobrze zachowanego litego drewna, można zastosować każdą metodę ocieplenia.
Dachy i stropodachy
Możemy mieć do czynienia z następującymi sytuacjami: dom ma strych użytkowy, nie ogrzewany, nad stropem ostatniej kondygnacji, stropodach jest pełny (wentylowany tak jest w większości domów wielorodzinnych), przegrody dachowe są nad poddaszem użytkowym. Strych nie ogrzewany i w ogóle nie używany ocieplamy płytami wełny mineralnej lub styropianu i przykrywamy je folią aluminiową lub polietylenową. Jeżeli mamy tam np. graciarnię, trzeba zabezpieczyć izolację przed uszkodzeniem lub zgnieceniem np. posadzką betonową o grubości 3-4 cm albo podłogą z desek lub płyt wiórowych ułożonych na legarach (wełnę układa się między legarami). Stropodach pełny ocieplamy albo od wewnątrz (czego nie polecamy), albo na istniejącym pokryciu dachowym kładziemy dodatkową warstwę ocieplenia, a potem przykrywamy ją wodoszczelną warstwą dachówki.

Uwaga!
Pamiętajmy o odpowiednim przygotowaniu podłoża: usunięciu źle przylegających do niego warstw starej izolacji wodoszczelnej. W przypadku stropodachów wentylowanych nad warstwą istniejącej izolacji termicznej znajduje się zwykle kilkudziesięciocentymetrowa warstwa powietrzna, zwykle zbyt mała, by można było tam wejść i ułożyć dodatkowe ocieplenie. Do tej zamkniętej przestrzeni wdmuchujemy odpowiednio przygotowaną wełnę mineralną, watę szklaną lub ekofiber. Ekofiber to spieniona makulatura, zabezpieczona zwykle solami mineralnymi i innymi środkami chemicznymi przed niekorzystnym wpływem wilgoci, rozwojem grzybów i insektami. Do wdmuchania materiału izolacyjnego w dachu robi się otwory. Przegrody dachowe nad poddaszem użytkowym ociepla się, wypełniając izolacją przestrzenie między krokwiami. Gdy chcemy ocieplić przegrodę, możemy, nabijając na krokwiach dodatkowe listwy, zwiększyć ich grubość i dołożyć dodatkowe ocieplenie (a potem przymocować warstwy wykończenia wewnętrznego). Podobny zabieg można wykonać przy okazji remontu czy wymiany dachu. Uwaga! Pamiętajmy o umieszczeniu paro i wiatro izolacji.
Dobrze jest zasięgnąć opinii fachowca lub eksperta budowlanego, czy zwiększenie obciążenia więźby dachowej jest możliwe ze względu na wytrzymałość konstrukcji. Nad piwnicami. Ocieplenie nad nie ogrzewanymi piwnicami można zrobić zarówno od strony wewnętrznej (przy okazji remontu mieszkania, wymiany podłogi), jak i na stropie od strony piwnicy. Podobnie jak przy strychu może to być podłoga na legarach z desek lub płyty ocieplenia zabezpieczone posadzką betonową. Na posadzce kładziemy dowolny rodzaj podłogi. Z reguły ocieplenie wykonuje się od strony piwnicy, przyklejając lub podwieszając płyty izolacyjne. Podwieszenie robimy za pomocą haków i siatki stalowej. Warstwę izolacyjną można pozostawić nieosłoniętą lub można ją osłonić folią aluminiową, tapetą, tynkiem itp. Podłoga na gruncie. Prawidłowo wykonana podłoga na gruncie musi mieć na całej powierzchni warstwę ocieplenia grubości minimum 5-8 cm, a w pasie o szerokości 1 m wzdłuż ścian zewnętrznych nawet 10-15 cm.
Innym sposobem jest odkopanie na zewnątrz wokół budynku fundamentu i obłożenie go materiałem izolacyjnym. Uwaga! Nie wolno odkopywać go głębiej niż do poziomu posadowienia ław fundamentowych, a najlepiej skończyć kopanie 30 cm powyżej. Głębsze odkopanie może osłabić grunt pod fundamentem i uszkodzić konstrukcję budynku. Przy tym sposobie ocieplania wystarczy na dobrze oczyszczonej z zanieczyszczeń i resztek gruntu ścianie ułożyć materiał izolacyjny i przyciskając do ściany, obsypać go ziemią. Po ustabilizowaniu gruntu (lub jego zagęszczeniu) robimy betonową opaskę wokół całego domu, która zmniejszy wpływ wilgoci atmosferycznej na izolację. Do tego typu izolacji można używać specjalnych odmian wełny mineralnej hydrofobizowanej, styropianu i płyt z pianki poliuretanowej. Podobnie ociepla się też ściany ogrzewanych piwnic, ich części nadziemne ociepla się tak jak ściany kondygnacji nadziemnych.

Co z oknami?
Wymiana starego okna na nowe ze zwykłymi szybami nie przyniesie nam znacznych oszczędności ciepła. Tyle tylko że nowe okna będą szczelniejsze, a więc unikniemy tzw. strat wentylacyjnych. Jeżeli szpary pomiędzy ramą i futryną są duże, straty ciepła mogą sięgać nawet 20 % całkowitego zapotrzebowania. Okna uszczelniamy, a tylko w ostateczności - gdy stare nie nadają się do użytku nawet po uszczelnieniu, wymieniamy je na nowe. Na rynku jest duży wybór profili okiennych: z PCW, drewna, aluminium, włókna szklanego; nie różnią się między sobą trwałością, lecz tylko łatwością w użytkowaniu - tych z PCW nie trzeba malować ani konserwować. Wybierając ramy, zawsze trzeba zwrócić uwagę na stabilność konstrukcji. Kupując okna z PCW, pytamy o trwałość spoin i możliwość odprowadzania wody oraz czy jako wypełniacza nie zastosowano w nich ołowiu. Przy drewnianych oceniamy jakość drewna. Powinno być sezonowane, klejone z kilku warstw o włóknach ułożonych w różnych kierunkach i impregnowane nietoksycznymi substancjami. Dużo trudniejszy jest dobór odpowiednich szyb - mogą one bowiem pełnić różnorodne funkcje: chronią przed nadmiernym promieniowaniem (mają specjalną powłokę odbijającą promienie słoneczne), zapobiegają utracie ciepła (można kupić zespolone zestawy termoizolacyjne o współczynniku przenikania ciepła - niższym nawet o ok. 30 proc. niż w zwykłych szybach typu FLOAT), chronią przed hałasem (można kupić takie ze specjalnego szkła antyhałasowego).

Uwaga!
Nie kupuj okien bez certyfikatów i aprobat technicznych (np. ITB). Błędy w ocieplaniu. Niedostosowanie sposobu mocowania (kotwienia) styropianu do rodzaju podłoża. Przyjęto, że optymalnym sposobem mocowania jest używanie czterech kołków (grzybków) na jeden m kw. powierzchni ściany. Niedostateczna powierzchnia klejenia. W zależności od stosowanego systemu konieczne jest pokrycie klejem od 33 do 40 proc. powierzchni. Nie wymienienie uchwytów na rynny. Uchwyty powinny być przyczepione gwoździami do powierzchni dachu. Często w trakcie ocieplania nie wymienia się uchwytów lub używa tych samych co przed modernizacją. Nie ocieplenie tzw. mostków termicznych, np. miejsc wokół okien, powoduje ucieczkę ciepła. Wokół okien trzeba położyć przynajmniej 2-cm warstwę styropianu. Stosowanie materiałów z różnych systemów ocieplenia - każdy z nich ma swoje specyficzne właściwości. Niedostateczne wysuszenie podkładu. Może prowadzić do występowania pęcherzy (woda pod wpływem temperatury zmienia się w gaz i zwiększając swoją objętość, powoduje powstawanie bąbli). Niewłaściwa grubość styropianu, np. przez zapomnienie, że po szlifowaniu jest on cieńszy od 2 do 5mm. Brak paro izolacji. Robienie ocieplenia metodą lekką mokrą, gdy jest za zimno lub zbyt gorąco.


autor: System Gaz (2019)
© Copyright systemgaz.com.pl 2019
wszelkie prawa zastrzeżone, dystrybucja, kopiowanie bez zgody autora zabronione.